Ο CEO της εταιρείας BSS Στάθης Λιακόπουλος μιλάει στο Fortune για όσα συνιστούν τους μεγαλύτερους «πονοκεφάλους» των ελληνικών επιχειρήσεων.
Της Μαρίας Ακριβού
«ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ» για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις έχει γίνει το θέμα των κόκκινων δανείων, που αντιπροσωπεύουν ποσοστό μεγαλύτερο του 40% των υφιστάμενων δανείων. Η ελληνική αγορά κόκκινων δανείων είναι η τέταρτη μεγαλύτερη σε όγκο στην Ευρώπη, προσεγγίζει τα 100 δισ. (80 δισ. είναι εγγεγραμμένα στο ενεργητικό των τραπεζών, ενώ περίπου 20 δισ. είναι εκτός ενεργητικού) και σε επίπεδο ποσοστού είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, με περίπου 45% των δανείων να χαρακτηρίζονται NPEs (μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα).
Το ύψος των δανείων που βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος είναι σήμερα περίπου 20 δισ. ευρώ, όμως, με δεδομένα τα πλάνα που οι ελληνικές τράπεζες έχουν υποβάλει πρόσφατα στον SSM, πάνω από 30 δισ. θα βγουν σε πωλήσεις-τιτλοποιήσεις έως το 2021. Άρα θα δημιουργηθεί μια αγορά που θα ξεπεράσει τα 50 δισ. σε δάνεια υπό διαχείριση τα δύο με τρία επόμενα χρόνια.
Στο πλαίσιο αυτό, συμβουλευτικές εταιρείες με παρουσία στον χρηματοοικονομικό τομέα προσπαθούν να παρέχουν βιώσιμες λύσεις σε μία ανταγωνιστική αγορά. Μία από τις εταιρείες που ήδη έχουν καταφέρει να σημειώσουν σημαντική πρόοδο στον συγκεκριμένο τομέα είναι η Business Support Services (Βss). Με παρουσία στον χρηματοοικονομικό τομέα από το 1998, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογής υπηρεσιών οικονομικής διεύθυνσης, αλλά και υπηρεσίες στρατηγικής και risk management.
«Είναι άδικο να βάζουμε στο “σκαμνί” τους επιχειρηματίες, όταν όλη η χώρα λειτουργούσε με ένα σύστημα μη ορθής αξιολόγησης, κάτι που αναμφίβολα αποτυπώνεται σήμερα στους ισολογισμούς των εταιρειών, που χαρακτηρίζονται από πολλές επισφάλειες» σχολιάζει ο διευθύνων σύμβουλος της Bss, Ευστάθιος Λιακόπουλος, αναφερόμενος στο ζήτημα των κόκκινων δανείων. Επιπρόσθετα η χαλάρωση των ελέγχων και η πίεση της ρευστότητας ανάγκασαν τις διοικήσεις των επιχειρήσεων να αμελήσουν τη διευθέτηση των οικονομικών τους υποχρεώσεων. Βλάβη στην επίλυση του θέματος αποτέλεσαν οι διαρκείς προσδοκίες για κάτι καλύτερο σε επίπεδο ρύθμισης ή και σε επίπεδο διαγραφής οφειλών. Το πρόβλημα χρονίζει και μεγαλώνει μέσω της αδράνειας.
«Η εταιρεία μας αριθμεί πάνω από χίλιους πελάτες, ενώ αναλαμβάνει και ad hoc έργα για λογαριασμό επιχειρήσεων σε τομείς όπως η οικονομική διεύθυνση, η χρηματοδότηση, τα επενδυτικά προγράμματα – ΕΣΠΑ ή αναπτυξιακός νόμος, το GDPR και οι αναδιαρθρώσεις οφειλών. Διαχειρίζεται χρηματοδοτήσεις για το πελατολόγιό της άνω του 1,5 δισ. ευρώ, γεγονός που της επιτρέπει να έχει υψηλή διαπραγματευτική ισχύ και φερεγγυότητα στην αγορά, ενώ θεωρείται ηγέτης στο κομμάτι των κόκκινων δανείων, με περισσότερες από 700 περιπτώσεις στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Είναι, μάλιστα, η μοναδική ελληνική επιχείρηση στον κλάδο της που έχει λάβει βραβείο από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό EFQM» επισημαίνει.
Οι επιχειρήσεις οφείλουν, όπως λέει ο επικεφαλής της Bss, Ευστάθιος Λιακόπουλος, να παραδειγματιστούν από τα λάθη του παρελθόντος, να μην τα επαναλάβουν και να υιοθετήσουν στρατηγικές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, που θα επιτρέψουν την ανάπτυξή τους. «Το ελληνικό επιχειρείν έπασχε από έλλειψη ανταγωνιστικότητας, καινοτομίας και οργάνωσης. Στην πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις θεωρούσαν σε ορισμένες περιπτώσεις την οικονομική διεύθυνση, τη σωστή οργάνωση του λογιστηρίου και το τμήμα μάρκετινγκ δευτερεύουσας σημασίας. Υπήρχαν και φαινόμενα έλλειψης επιχειρηματικής κουλτούρας, κάτι που δεν επέτρεπε στους Έλληνες επιχειρηματίες να αντιληφθούν την αναγκαιότητα των παραπάνω δεδομένων» τονίζει.
«Είμαστε η μόνη ελληνική επιχείρηση στον κλάδο της που έχει λάβει βραβείο από τον EFQM».
Αυτό οφείλεται πρωτίστως στο γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών στην Ελλάδα είναι οικογενειακού χαρακτήρα και επικρατούσε σε μέρος αυτών η λογική τού «one man show». Όπως τονίζει ο Ευστάθιος Λιακόπουλος, δεν αρκεί απλώς η καλή οργάνωση, αλλά απαιτείται και επένδυση στην καινοτομία και εστίαση στην παγκόσμια αγορά. Άλλωστε, στην Ελλάδα, ο πληθυσμός της οποίας είναι δέκα εκατομμύρια, μόλις τα δύο εκατομμύρια είναι οικονομικά ενεργά − στοιχείο που καταδεικνύει μικρή αναπτυξιακή δυναμική αν επενδύεις μόνο στον ελλαδικό χώρο.
«Θεωρούμαστε η ταχύτερα αναπτυσσόμενη επιχείρηση οικονομικών συμβούλων στην Ελλάδα, καταγράφοντας κάθε χρόνο την τελευταία διετία αύξηση πωλήσεων της τάξης του 45%. Έχουμε διείσδυση σε όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας και, πέρα από τις υπηρεσίες που παρέχουμε, φροντίζουμε να εξασφαλίζουμε στους πελάτες μας συνέργειες και συνεργασίες και με άλλες επιχειρήσεις».
Μέσω της Bss, οι επιχειρηματίες μπορούν να έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, αξιοποιώντας πόρους από διεθνή και εγχώρια funds. Ωστόσο, ο Ευστάθιος Λιακόπουλος παραδέχεται πως μπορεί το οικονομικό κλίμα να έχει βελτιωθεί, στην πραγματικότητα όμως οι ξένοι επενδυτές κρατούν στάση αναμονής και δίνουν χρηματοδότηση με φειδώ όσο υπάρχει αστάθεια, υψηλή φορολογία και κωλυσιεργία από την κεντρική διοίκηση στη λήψη των απαραίτητων μέτρων που θα δώσουν ώθηση στην ελληνική οικονομία.
«Η Bss αποτελεί μικρογραφία του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες ορκωτών ελεγκτών και απευθύνεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Βασική μας επιδίωξη και πλεονέκτημα είναι η παροχή απολύτως ποιοτικών υπηρεσιών σε τιμές προσιτές, καθώς και η εξειδίκευση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Παίρνουμε τον πελάτη από το χέρι και εφαρμόζουμε από κοινού τα αποτελέσματα των μελετών. Είμαστε άνθρωποι της δράσης, και όχι της θεωρίας». Αναφερόμενος στα προγράμματα ΕΣΠΑ και στον αναπτυξιακό νόμο, ο επικεφαλής της εταιρείας κάνει λόγο για μια πολύτιμη πηγή εξεύρεσης κεφαλαίων, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, πως η πρόσβαση σε προγράμματα είναι πιο δύσκολη και τα κριτήρια πλέον πιο αυστηρά: «Το επιχειρείν στη χώρα μας είναι εξαιρετικά σύνθετη και δύσκολη εμπειρία ως σήμερα. Όλο αυτό το διάστημα έχουν κλείσει περίπου 400.000 επιχειρήσεις και ως χώρα δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε ούτε μία ακόμη. Προφανώς, και στο επιχειρείν έγιναν σφάλματα, όπως μη παραγωγικές επενδύσεις, μη συνετή χρήση κεφαλαίων, έλλειψη οργάνωσης, απουσία οικονομικής διεύθυνσης. Παρ’ όλα αυτά, όσες επιχειρήσεις πέτυχαν να παραμείνουν βιώσιμες μέχρι σήμερα έχουν αποδείξει την ικανότητα και τη δυναμική τους. Ναι, έχει προκληθεί ζημιά στην επιχειρηματικότητα και την ελληνική οικονομία. Οφείλουμε, όμως, να σταθούμε δίπλα στον επιχειρηματικό κόσμο που αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και να συμπορευτούμε στην προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Πολλές φορές η ευκολία εξεύρεσης δανειακών κεφαλαίων ή κεφαλαίων από επιδοτήσεις οδήγησε σε αδράνεια και μη αυστηρό έλεγχο. Ένας επιχειρηματίας πρέπει να κάνει επενδύσεις. Το έχουμε ανάγκη. Αλλά θα πρέπει αφενός να τον βοηθάμε όλοι οι φορείς σε αυτό το τόλμημα και αφετέρου να αποσκοπεί σε τομείς που πιστεύει ότι έχουν προοπτική. Έχουμε ανάγκη από επιχειρηματίες πρωτοπόρους, με όραμα, προοπτική, δημιουργικότητα και πρέπει να τους ανοίξουμε το δρόμο να μας ωθήσουν στην ανάπτυξη».
«Αυτό που μας ξεχωρίζει είναι η ποιότητα παροχής υπηρεσιών σε τιμές προσιτές και η εξειδίκευση στις MME».
Ο δύσκολος κόσμος των προσωπικών δεδομένων
Εκτός από τα κόκκινα δάνεια, η Bss έχει αναπτύξει τεχνογνωσία και στο GDPR, τον ευρωπαϊκό κανονισμό για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, που οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν φαίνεται να έχουν πάρει στα σοβαρά, αψηφώντας τα πρόστιμα που έχουν ήδη αρχίσει να επιβάλλονται. Η ομάδα του Ευστάθιου Λιακόπουλου έχει υλοποιήσει περισσότερα από 100 έργα στο κομμάτι αυτό και ο ίδιος διαβλέπει πρόσφορο έδαφος δραστηριοποίησης. «Η συμμόρφωση με τους κανονισμούς του GDPR συνιστά μια σύνθετη διαδικασία που περιλαμβάνει 55 σημεία και δεν είναι απλώς να βγάλω ένα έντυπο, πράγμα που σημαίνει ότι η επιχείρηση θα πρέπει να είναι επιλεκτική αναφορικά με το σε ποιους θα αναθέσει το έργο. Το επιχειρηματικό σχέδιο της Bss για την τρέχουσα χρονιά περιλαμβάνει τη δημιουργία δύο νέων εταιρειών που θα εστιάζουν στην υποστήριξη ορκωτών λογιστών αλλά και στις μικροχρηματοδοτήσεις. Επίσης, μέσα στο 2019 προβλέπεται το άνοιγμα δύο νέων υποκαταστημάτων σε Κρήτη και Λάρισα, τα οποία έρχονται να προστεθούν σ’ αυτά της Θεσσαλονίκης και της Ξάνθης. Τέλος, άνοιγμα επιχειρείται και στον κλάδο του real estate για ακίνητα που απευθύνονται σε πελάτες του εξωτερικού και αφορούν από μικρές αστικές ιδιοκτησίες μέχρι και ξενοδοχεία.